••آنلاین••
تئاتر در عصر مشروطه
با حمید امجد
تئاتر اجتماعیترین هنر میان دیگر هنرهاست. از همین رو، همواره در طول تاریخ هم متأثر از وضعیت اجتماعی–سیاسی دوران خویش بوده و هم بر اوضاع اجتماعی زمانهاش تأثیر نهاده است. میگویند نخستین جرقههای انقلاب فرانسه با هیجان تماشاچیان از دیدن یک تئاتر و ریختن به خیابان و شعار دادن زده شده است. حتی اگر این گفته صحت نداشته باشد، گواهیست بر میزان بالای تعاملات این هنر با دو نهاد جامعه و سیاست؛ و بعید است امروزه کسی منکر ارتباط نزدیک این هنر با دو نهاد دیگر شود.
از این رو، ورود تئاتر به ایران و توجه روشنفکران به این هنر، همزمان با دوران تحولخواهی مشروطه چندان تصادفی به نظر نمیرسد. نخستین ترجمهها و نمایشنامههای ایرانی در همین دوران نوشته و ترجمه شدهاند. این توجه محدود به پایتخت نبوده است و هر کجا مشروطهخواهان فعالیت داشتهاند، ردپای علاقهی دگراندیشان به این هنر نیز مشاهده میشود. تبریز و رشت در کنار تهران دو نمونهی برجسته در این میان اند که نه تنها پس از مشروطه چهرههای تئاتری مهمی را در سطح ملی معرفی کردهاند، بلکه تاکنون نیز سنت تئاتری ویژهی خود را حفظ نمودهاند.
بنابراین گویی برای فهم وضعیت کنونی تئاتر و نسبتش با جامعه و سیاست، که امروزه نسبت پیچیدهای هم به نظر میرسد، ناگزیر به خوانش و فهم رابطه و تاریخچهی برهمکنش این امور با یکدیگر نیاز داریم. در این نشست سعی خواهیم کرد با فهم وضعیت تئاتر در دوران مشروطه و ارتباطش با سیاست و جامعهی آن زمان به چراغی دست پیدا کنیم تا هر یک بتوانیم بر وضعیت کنونی خود نوری تابانده و تلاش کنیم جایگاه تئاتر در موقعیت کنونی را بهتر درک نماییم.
زمان: چهارشنبه ۱۳ مرداد
ساعت ۱۸ تا ۲۰