••آنلاین••
از آنِ دیگری
وضعیت ناداستان و مشروطه؛ آغاز عصر جدید
با علی‌اکبر شیروانی
مشروطه آغازی است بر عصر جدید ایران که بر گسترۀ سیاست معنا می‌شود اما زمینه‌های مشروطه‌خواهی را در زمینه‌های مختلف نظامی، اقتصادی و فرهنگی و… باید جست. دورۀ قاجار توأمان است با نشت‌ونمای اروپای جدید؛ اروپای پس از رنسانس که حالا دیگر کاخ تمدنی خود را می‌گستراند و هر روز با ولع بیشتری در سه زمینه پیش می‌رود:
1. جستجوی منابع
2. توسعۀ جغرافیای
3. هژمونی و سلطۀ فرهنگی
دورۀ قاجار دوره‌ای بود که انسان ایرانی خودش را در آینۀ دیگری دید، ارزیابی و بازنگری کرد و سرنوشت دیگری برای خودش رقم زد؛ موفق یا ناموفق؟ متعالی یا دانی؟ ارزیابی چنین پرسشی راه دور و درازی در پیش روی ما می‌گذارد.
ما در پی یافتن پاسخ به چنین سؤالاتی هستیم: مسیری که طی شد که به مشروطه رسیدیم ـ در زمینه‌هایی فارغ از سیاست ـ چه مسیری است؟ مشروطه را چگونه ارزیابی می‌کنیم؟ با عبور از مشروطه چگونه شدیم؟
رشته‌هایی که قرار است پی بگیریم در ناداستان‌های دورۀ پیشامشروطه است و چند منبع را از ابتدای دورۀ قاجار تا مشروطه واکاوی می‌کنیم:
۱. سفرنامه‌ها ایرانی
۲. خودزندگی‌نامه‌ها (اتوبیوگرافی‌ها)
۳. روزنوشت‌ها
به دیگر بیان سؤال اصلی این خواهد بود:
✓ ناداستان در دورۀ پیشامشروطه چه وضعیتی داشت و چه تأثیری بر مشروطه گذاشت؟
و به سؤالات فرعی زیر خواهیم پرداخت:
✓ وضعیت ناداستان‌های دورۀ قاجار
✓ بازخوانی وضعیت انسان ایرانی در خلال ناداستان‌های پیشامشروطه
✓ تأثیر و تأثر مشروطه از ناداستان
زمان: چهارشنبه ۱۶ تیر
ساعت ۱۸ تا ۲۰