خوانش مقدماتی «سنجش خرد ناب»
چرخش کپرنیکی در منطق ترافرازنده کانت
با
سارا کریمی
•
آیا تا کنون به این اندیشیده‌اید که ایمان و علم چه ارتباطی به هم دارند؟ آیا می‌توان بدون ایمان زندگی کرد؟ یا بدون علم و تنها با ایمان مسائل جهان را حل کرد؟ آیا ایمان داشتن ما را به دگماتیسم می‌کشاند؟ و در مقابل شکاکیت به ورطه نسبی‌گرایی پرتمان می‌کند؟ حتما مثل همه انسان‌ها به این‌ها اندیشیده‌اید. انسان هایی که ایمانوئل کانت، فیلسوف آلمانی، آنها را واجد شعور می‌داند؛ شعوری که در انسان شک ایجاد می‌کند و ایمان را شکل می‌دهد. این بنیادین‌ترین تفاوت ما انسان‌ها با هر موجود غیرمتعقل دیگری است. اما این تمایز برای ما چه معنایی دارد؟ چرا ما این گونه ایم و این گونه بودن چه تاثیری بر جهان ما می‌گذارد؟
در این دوره با خوانش متن کانت به این پرسش‌های بنیادین می‌پردازیم و با صورت‌بندی فلسفهٔ روشنگری از این پرسش‌ها آشنا می‌شویم.
اما چرا کانت؟ مگر نه این است که اندیشمندان از آغاز تاریخِ اندیشه و در گسترۀ جغرافیایی که بشر در آن می‌زیسته همواره این پرسش‌ها را مطرح کرده و سعی در پاسخ دادن به آنها داشته است؟
ما کانت می‌خوانیم، زیرا در چرخش کپرنیکی کانت این پرسش‌ها نه تنها دوباره مطرح شدند، بلکه از زاویه جدیدی به آنها نگریسته شده که پاسخی کاملا متمایز از پاسخ‌های جهان پیشامدرن را به بار آورده است. این تحول بزرگ منطقی، آغازگر مسیری در اندیشه مدرن بوده است که جهان امروز ما را توضیح داده و از طریق این صورت‌بندی جدید بر آن تاثیر گذاشته است. هیچ نهاد و ساختاری در دنیای اکنون و اینجای ما نیست که از این اندیشه تأثیر نپذیرفته باشد. پس ما با کانت آغاز می‌کنیم، اما در کانت نمی‌مانیم.
طی این دوره خلاصه‌ای از کتاب اول کانت را در ۱۶ جلسه می‌خوانیم و در هر جلسه حداکثر ۱۰ صفحه از آن را بعد از روخوانی، مورد مداقه قرار می‌دهیم.
در این دوره همراه داشتن کتاب در همه جلسات الزامی است. خواندن متن به شکل مشارکتی توسط شرکت‌کنندگان صورت می‌گیرد. بعد از خواندن هر قطعه، مدرس به روش جدلی و با پرسش و پاسخ از شرکت‌کنندگان مفهوم متن را آشکار می‌کند، به پرسش‌ها و ابهامات جواب می‌دهد و کمک می‌کند تا هر کس فهم خاص خودش را از متن به دست آورده و آن را با کلاس سهیم شود. در طی این جلسات شرکت‌کنندگان می‌توانند مواضع متفاوتی نسبت به متن اتخاذ کنند و هر کس به تدقیق و تقویت موضع تفسیری خویش بپردازد و از موضوع خود وارد بحث با دیگران شود. این تمرین موجب پرورش مهارت‌های ادراک و تفسیر متن و فلسفیدن مسئله خواهد بود.
منبع اصلی دوره کتاب «بیداری از خواب دگماتیسم» نوشتۀ عبدالحسین نقیب‌زاده (انتشارات آگه) است.
•
زمان: یکشنبه‌ها، ۱۸ تا ۲۰
شروع دوره: ۲۳ مرداد
نقد و بررسی‌ها
هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.