••وبینار••
روایت به شیوهی بیهقی
بررسی شیوههای روایی تاریخ بیهقی و کارکرد آن برای نویسندهی امروزی
با مسعود بربر
متون کهن در شیوههای روایی همچون دیرش، ترتیب، محاکات و صحنهپردازی، شخصیتپردازی و جایگاه شخصیت در داستان و … با داستان امروزین تفاوت دارند با این حال تاریخ بیهقی نسبت به دیگر متون زمانهی خود، نه فقط در سبکشناسی و اِسناد تاریخی که بارها به آن پرداخته شده اما موضوع این نشست نیست، بلکه در همهی ویژگیهای ساختاری-روایی یاد شده متمایز است. تعمیق در شیوههای روایی بیهقی و بررسی امکان کاربست آن برای راوی امروزی این امر را میسر میکند که داستاننویس امروزی متن کهنی همچون تاریخ بیهقی را نه همچون اثری موزهای هرچند فاخر که بر قفسههای بالای کتابخانه خاکگرفته است، بلکه همچون راهنمایی عملی و آموزشی روی میز خود بیاورد.
این نشست با توضیحاتی درباره تفاوت شیوههای روایی در داستان کهن و داستان امروز آغاز خواهد شد.
در بخش اول، ویژگیهای معمول ساختار روایت در آثار کهن برشمرده خواهد شد و مواردی همچون رابطه زمان و روایت (به ویژه دیرش)، صحنهپردازی و نسبت نقل و نمایش و گفتگو، جایگاه شخصیت در مقایسه با ماجرا، آفرینش جهان داستانی و مکان روایت و انطباقِ شناختی در تاریخ بیهقی با دیگر آثار کهن مقایسه میشود.
در ادامه خلاصهای روایی از تاریخ بیهقی ارائه خواهد شد و برای درک بهتر ساختار این متن مهم، به بررسی الگوهای ساختاری رایج و انطباق احتمالی آنها با تاریخ بیهقی خواهیم پرداخت و پیرفتها و هستهها، کنشگران اصلی و نقاط عطف متن مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
در بخش سوم نشست، فهرست برخی تفاوتهای ساختاری و روایی تاریخ بیهقی با متون مشابه موضوع ادامه جلسه خواهد بود. در این بخش فهرستی از شگردهای روایی به کار گرفته شده در تاریخ بیهقی که هنوزاهنوز میتوان از آن آموخت و به کار داستاننویس مدرن نیز خواهد آمد ارائه میشود.
تشریح ساز و کارهای به کارگیری یکایک این شگردهای روایی و نحوه کاربست آن برای داستاننویس امروزی و ذکر نمونههای دیگری از برخی متون روایی کهن همچون شاهنامه فردوسی، این امر را میسر میکند که داستاننویس امروزی متن کهنی همچون تاریخ بیهقی را نه همچون اثری موزهای (هرچند فاخر) که بر قفسههای بالای کتابخانه خاکگرفته است، بلکه همچون راهنمایی عملی روی میز خود بیاورد. برخی دامنههای باز و گسترده پیش روی مخاطبان و پژوهشگران برای غور کارکردی در روایتهای کهن، پایانبخش سخن خواهد بود.
تاریخ برگزاری: چهارشنبه، ۲۹ اردیبهشت
ساعت ۱۹ تا ۲۱
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.