سلسله‌نشست‌های «یک نویسنده، یک کتاب» (۵): کتاب «سنگ صبور»؛ اثر صادق چوبک
نشست پنجم
با مهدی افروزمنش
کتاب «سنگ صبور»؛ اثر صادق چوبک
•
مهدی افروزمنش درباره‌ی این نشست نوشته است: «برای چوبک فقط یک چیز اهمیت دارد و آن خودِ واقعیت است. واقعیتِ فارغ از انگیزه‌ها و آرمان‌های شخصی یا اجتماعی. واقعیتِ لخت و عیان، بدون بزک دوزک‌های آرمانگرایانه یا حتی نوستالژیک. به همین خاطر هم نه مورد پسند حکومت‌ها بود و نه نیروهای سیاسی مخالفش. در یک همدستی نانوشته بین حکومت و مخالفانش بایکوت شد، مورد بی‌توجهی قرار گرفت و منزوی شد، چون نه به خاطر چهره حکومت، تن به حک و اصلاح چهره فقر داد و نه حاضر شد به خاطر گروه‌های چپ‌گرای مبارز واقعیت حاکم بر فقر و جهل را سانتی‌مانتال و زیبا کند. با هر دو به خاطر واقعیت در افتاد. با نشان دادن زخم و زیل‌های لیچ‌افتاده طبقه فرودست حکومت را بر خود شوراند و با نمایش خشونت‌ها و پلشتی‌های فقرا به به پایه‌های آرمان سانتی‌مانتال فقیر دوست داشتنی/ فقر متعالی حمله کرد. برای او همواره واقعیت هدف بود و برای همین در آثارش از جمله مهمترین اثرش «سنگ صبور» انسان فقیر اگرچه به شکل مظلوم اما هم‌زمان به عنوان عنصری خشن، گناهکار، ظالم و نادان هم تصویر کشیده می‌شود. فقر حاضر در آثار او هیچگاه به تعالی مورد نظر سیاست ورزان چپ منجر نمی‌شود که اتفاقا بستر بروز جنبه های مختلف خشونت هم می‌شود. برای چوبک ظلم صرفا جایی نیست که ثروت هست و تقدس و مردانگی جایی که فقر. برای او معادله شکل دیگری است. رابطه دیالکتیکی است بین فقر و جهل و از همین روست که جای جای آثار او پر است از لحظه‌هایی که چوبک طبقه فرودست و الگوهای فکری و رفتاری آنها را نه به خاطر فقر حاکم که به خاطر طرز فکر و زندگی‌شان زیر سئوال می‌برد.»
•
این نشست شنبه ۱۲ مهرماه، ساعت ۱۹ تا ۲۱ به صورت آنلاین برگزار خواهد شد.