..آنلاین..
پرسشگری در مرزهای مشروطه، تلاشی برای فهم وضعیت کنونی
دورهی اول: «تجدد درباری»
•
«ناصرالدینشاه؛ پادشاهی در میانهی کهنه و نو»
با فیاض زاهد
مهمترین و اثرگذارترین چهره تجدد درباری، ناصرالدین شاه قاجار بود که در دستگاه ولایتعهدی تبریز و رجال مکتب عباس میرزا بالید و به پادشاهی نوگرا تبدیل شد. پادشاهی طولانی او عصر دگرگونیهای بزرگ بود،گرچه با عزمی جزم برای نوسازی ساختار دولتی و تبدیل آن به ماشین نوسازی جامعه، از تبریز به تهران آمد، ولی عصر او با ناکامی، سرخوردگی و شکست به پایان رسید. با انتصاب چند صدراعظم نوگرا، خیزهای بلندی برای نوسازی برداشته شد؛ ولی به واسطه ترکیبی از موانع داخلی و خارجی، موج نوگرایی فرونشست، رجال سنتگرا رشته کارها را به دست گرفتند، دربار در لاک دفاعی خزید و دولت و جامعه راه زوال پیمودند. نوگرایان که در ابتدای سلطنت به او چشم امید داشتند، در پایان سلطنتش تنها راه عبور از بن بست را در حذف او دیدند. با ترور او در حرم حضرت عبدالعظیم در حقیقت پایان«نوسازی از بالا» رقم خورد و دولت قاجاری در سراشیب نابودی غلطید.
در این دو جلسه به شناخت این شاه در آستانه و نقشش در تجددخواهی درباری خواهیم پرداخت.
زمان:سهشنبه، ۱۱ و ۱۸ آبان
ساعت ۱۸ تا ۲۰