نشست سوم از فصل دوم پروژه‌های مکث: غیررسمی بودگی به عنوان بدیل و استراتژی مقاومت
عنوان سخنرانی پوریا جهانشاد:
غیررسمی‌سازی در برابر غیررسمی‌سازی: مروری بر ظرفیت‌های غیررسمی‌سازی استراتژیک برای بازپس‌گیری میدان هنر
- آنانیا روی به عنوان یکی از مهم‌ترین متفکران نظریات پسااستعماری در حوزه شهر با ارجاع به آرا هانری لوفور بر این اعتقاد است که تولید غیررسمی فضا رویه‌ای جاری در حوزه شهر است؛ اما تنها گروهی منافع حداکثری را از آن می‌برند که از امکان‌های نهادی و سیاسی برای مشروعیت‌بخشی به غیر رسمی‌سازی خود برخوردارند. اگر به آرا لوفور رجوع کنیم در می‌یابیم نقش اصلی در مشروعیت‌بخشی به تولید این‌گونه فضاها را برنامه‌ریزان و سایر متولیان تکنوکرات شهر دارند و این گرو‌ه‌ها در نقش تسهیل‌گران کالایی‌سازی فضا، علم و تخصص را در جهت مشروعیت‌بخشی به تولید و استثمار فضا به کار می‌گیرند. بدون شک عاملی که به برنامه‌ریزان، طراحان شهری و معماران مجوز این‌گونه مشروعیت‌بخشی‌ها را می‌دهد، تخصص است. تخصص بر خلاف آنچه به نظر می‌رسد لزوماً نه وابسته به دانش، بلکه وابسته به تقسیم کار اجتماعی و شیوه‌های بروکراتیک‌سازی نظام دانش برای بهره‌وری‌های خاص اقتصادی در نظام سرمایه‌داری است که بر پایه رقابت‌های فردی بنا شده است. از این منظر چنین به نظر می‌رسد که تنها راه مقاومت در برابر شیوه‌های رواج یافته مشروعیت‌بخشی به غیررسمی‌سازی‌هایِ رسمی، مشروعیت‌زدایی از عوامل مشروعیت‌بخش و به چالش کشیدن مسئله تخصص است. اینکار می‌تواند از طریق تاکید بر جدایی دانش از تخصص و وارد کردن مردم در حیطه تصمیم‌گیری‌های محلی مبتنی بر دانش، گفتگو و تجربه زیسته صورت‌بندی شود و از آنجا به ایجاد اجتماعات خودگردان در دل نظام بزرگتر اندیشه کرد. در حوزه هنر هم به اعتقاد من به جای هدف قراردادن نهادهای هنر باید به هنرمند، منتقد و گالری‌دار به عنوان مشروعیت‌بخشان و تضمین‌کنندگان منفعت نهادهای هنری توجه ویژه کرد. این کار می‌تواند با رسمیت‌زدایی یا غیر رسمی‌سازی عرصه هنر از طریق این همان کردن کار هنری با فعالیت‌های روزمره حاصل شود؛ زدودن برچسب هنرمند به عنوان متخصص هنر از یک طرف و وارد کردن مردم عادی به عرصه‌ای که نام هنر به خود گرفته است؛ یا به بیان دیگر زدودن مرز هنر از غیر هنر و هنرمند از غیر هنرمند. در این شکل از چیدمان استراتژی مقاومتی هنرمند هر آن کسی است که بیشترین خلاقیت در بازپس گیری عرصه زیست روزمره و باز تعریف تقسیم کار اجتماعی را داشته باشد.
با حضور پوریا جهانشاد،
امیر تهرانی
و نسترن صارمی
همراه با نمایش فیلم
Occupy Tower: Living in the world’s tallest slum – the “Tower of David”
(اشغال برج: زندگی در بلندترین زاغه جهان)
پنج شنبه ۱۸ مرداد ساعت ۵ عصر